Franchising, bir markanın imtiyaz sahibi, belli şartlar dahilinde işin yönetim ve yürütülmesine ilişkin destek sağlayarak, belirli bir maddi bedel karşılığında, bağımsız yatırımcılara markasını kullandırabilir. Bu iş ilişkisine “franchising franchise)” denir.
Franchise kelimesinin Türkçe karşılığı “imtiyazdır.” Franchise, ürüne, hizmete, kalitesini ve ismini kanıtlamış ve başarılı olmuş firmalardan belirli bir bedel karşılığı, isim hakkını veren firmalardır.
Franchise Nasıl Gelişti
Bütün dünyada kabul görmüş franchise sistemi, 1863 yılında Singer firmasının dağıtım sisteminde uygulanmıştır. 1988 yılında Generel Motors ve 1902 yılında Racall firmasını franchise sistemini kullanmıştır. 1950’lerden sonra franchise sistemi daha çok büyümeye başladı ve özellikle ticaret sektöründe önemli bir ivme kazandı. 1960 yılında franchising sisteminin ilk birliği Uluslararası Franchise Birliği (International Franchise Association-IFA) kurulmuştur.
Türkiye’de ise Franchise sistemin 1980 yılından sonra giriş yapmıştır. Ülkeye ilk giriş yapanlar sırasıyla McDonald’s, Pizza-Hut, Wendy’s ve Kentucky Fried Chicken Fast Food firmaları ülkemize gelmişlerdir. Ülkemizde ve bütün dünyada en yaygın olarak frachise alınan fast food sektörüdür.
Fanchise Sisteminin Unsurları
Sistem(Marka): Franchise vermeden önce, firma tanıtımı, markalaşma, kalite ve hizmet alanında başarıyı yakalamış bir firma olmalısınız. Franchise almk isteyen bir kişi, maddi ve manevi şekilde kazanma ihtimalini düşünüyorsa bu işe girmektedir. Bundan dolayı franchi sistemine geçmeden önce mutlaka firmayı her yönden kaliteli hale getirmek çok önemlidir.
Disiplin: Franchise sektöründe kaliteli iş mutlaka önemlidir. Taraflar kendi aralarında güven duygusu içerisinde uzun yıllar birbirleriyle çalışabilecek şekilde anlaşırlar ve uygularlar. Belirli bir disiplini ve kaliteyi sağlamak için frachise verilen yerler kontrol edilmeli ve eğitimler verilmelidir.
Neden Franchising Sistemine Geçilmeli
- İşinizi kurarken geçireceğiniz zaman yerine franchise sistemiyle zaman ve enerjiden kazanabilirsiniz.
- Franchising sistemi yılların vermiş olduğu bilgi birikimi sayesinde size kısa zamanda rekabet üstünlüğü sağlamaktadır.
- En ufak bir sorununda çözüm sağlayabileceği, üst kademede birisinin olmasıyla beraber hem zaman hem de finansal olarak tasarruf sağlıyor.
- Bilinen bir marka veya ürün olduğu için rahat bir şekilde satış yapabilir.
- Hazır bir sistem olduğundan dolayı kişi, ürününü veya markasını tanıtmakla daha az zaman harcıyor ve daha hızlı ve kaliteli şekilde satış gerçekleştiriyor.